ĐIỀU KIỆN XỬ LÝ VI PHẠM QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ NĂM 2024

Căn cứ phát sinh, xác lập quyền sở hữu trí tuệ

Dựa theo Luật Sở hữu trí tuệ các nguyên tắc phát sinh của quyền sở hữu trí tuệ được đề cập như sau:

– Quyền của tác giả bắt đầu tồn tại từ lúc tác phẩm được tạo ra và biểu đạt trong một hình thức cụ thể, mà không cần phân biệt đối với nội dung, đẳng cấp, dạng thức, công cụ sử dụng, ngôn ngữ, tình trạng công bố hoặc đăng ký.

can-cu-phat-sinh-xac-lap-quyen-so-huu-tri-tue

– Quyền liên quan bắt đầu từ thời điểm các hoạt động như biểu diễn, ghi âm, ghi hình, phát sóng chương trình, hoặc tín hiệu vệ tinh chứa chương trình được mã hóa được tạo lập hoặc thực hiện mà không làm ảnh hưởng đến quyền của tác giả.

– Về quyền sở hữu công nghiệp, các nguyên tắc được xác định như sau:

a) Quyền sở hữu công nghiệp cho sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí và nhãn hiệu được thiết lập dựa trên quyết định cấp bằng bảo hộ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy trình đăng ký quy định trong Luật này hoặc được công nhận thông qua đăng ký quốc tế theo hiệp định quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Quyền sở hữu công nghiệp với nhãn hiệu nổi tiếng được thiết lập dựa trên việc sử dụng và không cần qua thủ tục đăng ký.

Quyền sở hữu công nghiệp cho chỉ dẫn địa lý được thiết lập thông qua quyết định cấp bằng bảo hộ của cơ quan có thẩm quyền dựa trên quy trình đăng ký được quy định trong luật hoặc theo hiệp định quốc tế mà Việt Nam là một phần.

b) Quyền sở hữu công nghiệp cho tên thương mại được thiết lập dựa trên việc sử dụng hợp pháp tên đó;
c) Quyền sở hữu công nghiệp liên quan đến bí mật kinh doanh được xác định dựa trên việc thu thập hợp pháp và bảo vệ bí mật đó;
d) Quyền chống lại cạnh tranh không lành mạnh được xác lập dựa trên việc hoạt động cạnh tranh trong kinh doanh.

– Quyền đối với giống cây trồng được thiết lập dựa trên quyết định cấp Bằng bảo hộ giống cây trồng của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy trình đăng ký được quy định trong Luật.

Các biện pháp xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ

Vi phạm quyền sở hữu trí tuệ đang ngày càng trở thành một vấn đề nan giải cho các bên liên quan và cơ quan quản lý ở Việt Nam trong thời gian gần đây. Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi, bổ sung năm 2019, trong đó Điều 199 đưa ra các giải pháp cụ thể để giải quyết các trường hợp vi phạm quyền sở hữu trí tuệ như sau:

Giải pháp qua tòa án dân sự

Tòa án có thẩm quyền sẽ xem xét và áp dụng một số biện pháp dân sự đối với cá nhân, tổ chức vi phạm (được quy định tại Điều 202 của Luật sở hữu trí tuệ), bao gồm:

– Yêu cầu dừng ngay lập tức các hành vi vi phạm;

– Yêu cầu xin lỗi công khai và sửa chữa;

– Thực hiện các nghĩa vụ dân sự;

– Đền bù thiệt hại cho bên bị vi phạm;

– Hủy bỏ hoặc phân phối sản phẩm không vì mục đích thương mại.

Giải pháp qua biện pháp hành chính

Các cá nhân, tổ chức bị thiệt hại hoặc nhận thấy hành vi gây hậu quả xấu có thể yêu cầu cơ quan chức năng can thiệp:

– Chủ sở hữu quyền có quyền đề nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính;

– Tùy theo mức độ vi phạm, cơ quan có thẩm quyền có thể áp dụng cảnh cáo hoặc phạt tiền, kèm theo các biện pháp khắc phục hậu quả;

– Các hành vi như làm giả sản phẩm, không ngừng vi phạm sau khi đã nhận thông báo, sản xuất và buôn bán hàng giả… sẽ bị xử lý nghiêm.

Giải pháp qua biện pháp hình sự

Hình phạt hình sự được áp dụng cho những trường hợp vi phạm quyền tác giả, quyền liên quan, và quyền sở hữu công nghiệp nghiêm trọng.

Khi phát hiện hành vi có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng, chủ thể quyền có thể yêu cầu cơ quan tố tụng tiến hành xử lý. Cơ quan có thẩm quyền sẽ tiến hành điều tra, thu thập chứng cứ và áp dụng các biện pháp pháp lý theo quy định của Bộ luật Hình sự.

Ngoài ra, còn có biện pháp kiểm soát hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ, bao gồm việc tạm dừng thủ tục hải quan để kiểm tra và phát hiện hàng hóa vi phạm.

Thẩm quyền giải quyết vi phạm quyền sở hữu trí tuệ

Thông thường, các vấn đề này sẽ được xử lý bởi tòa án nhân dân ở cấp huyện, quận, thị xã hoặc thành phố thuộc trung ương. Tuy nhiên, nếu có một trong hai bên liên quan hoặc tài sản liên quan đến quốc gia khác, hoặc có yêu cầu về việc ủy thác tư pháp đến các cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài hoặc đến tòa án nước ngoài, thì vụ việc đó sẽ chuyển lên tòa án nhân dân ở cấp tỉnh để được giải quyết.

Bên cạnh đó, trong trường hợp tranh chấp sở hữu trí tuệ có yếu tố thương mại giữa hai bên, vụ án cũng sẽ được đưa lên xử lý ở cấp tỉnh bởi tòa án nhân dân cấp tỉnh.

Điều kiện xử lý vi phạm quyền sở hữu trí tuệ

Ở Việt Nam, để xử lý vi phạm về sở hữu trí tuệ (SHTT), các điều kiện cần thiết thường bao gồm:

– Sự tồn tại của quyền sở hữu trí tuệ: Cần chứng minh rằng tài sản trí tuệ đang được bảo hộ theo luật pháp Việt Nam. Điều này có thể thông qua việc đăng ký bản quyền, nhãn hiệu, sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, chỉ dẫn địa lý, hoặc giống cây trồng.

– Vi phạm đã xảy ra: Cần chứng minh rằng đã có hành vi vi phạm quyền sở hữu trí tuệ xảy ra. Vi phạm có thể bao gồm việc sao chép, sử dụng hoặc phát hành sản phẩm mà không có sự cho phép của chủ sở hữu, hoặc các hành động làm tổn hại đến quyền lợi của chủ sở hữu.

– Liên quan đến lợi ích hoặc quyền lợi bị ảnh hưởng: Chủ sở hữu quyền hoặc người bị ảnh hưởng cần chứng minh rằng hành vi vi phạm đã gây ra thiệt hại cho họ hoặc có khả năng gây thiệt hại.

– Yêu cầu can thiệp từ cơ quan có thẩm quyền: Điều này có thể thông qua việc nộp đơn khiếu nại hoặc yêu cầu giải quyết tranh chấp tại các cơ quan có thẩm quyền như Tòa án, Cơ quan Quản lý thị trường, Cục Sở hữu Trí tuệ, hoặc Công an kinh tế.

– Thủ tục pháp lý được tuân thủ: Việc xử lý vi phạm cần tuân theo quy trình và thủ tục pháp lý đúng đắn theo quy định của luật pháp Việt Nam. Điều này bao gồm việc nộp các loại giấy tờ, chứng cứ liên quan, và tuân theo quy định về thời hiệu khiếu nại, khởi kiện.

Những điều kiện trên là cơ bản và cần thiết cho việc bắt đầu quá trình xử lý vi phạm SHTT tại Việt Nam. Tùy từng trường hợp cụ thể, có thể cần thêm những yêu cầu hoặc điều kiện khác.

Quy trình, thủ tục xử lý vi phạm quyền sở hữu trí tuệ

Khi phát hiện vi phạm, bên giữ quyền có thể tiến hành xử lý theo các bước sau:

Bước 1: Đánh giá vi phạm

Việc đánh giá quyền sở hữu trí tuệ là bước đầu tiên và cần thiết để xác định liệu có vi phạm hay không. Căn cứ này sẽ hỗ trợ trong việc áp dụng các giải pháp khắc phục sau này.

Tài liệu cần thiết cho việc đánh giá bao gồm:

– Đơn yêu cầu đánh giá (mẫu được cung cấp bởi Viện Khoa học Sở hữu trí tuệ);

– Uỷ quyền nếu qua một tổ chức đại diện;

– Bản sao có xác nhận của chứng chỉ bảo hộ;

– Chứng cứ về việc vi phạm (có thể là sản phẩm hoặc ảnh của sản phẩm vi phạm);

– Phiếu thanh toán phí đánh giá.

Nộp hồ sơ tại Viện Khoa học Sở hữu Trí tuệ để thực hiện đánh giá.

Bước 2: Gửi thông báo cảnh báo đến bên vi phạm

Đây là hành động sơ bộ, thường được tiến hành trước khi kêu gọi can thiệp pháp lý. Sau khi nhận được kết quả đánh giá vi phạm, bên sở hữu có quyền gửi thông báo đến bên vi phạm để yêu cầu họ ngừng việc vi phạm ngay lập tức.

Đây là giai đoạn có thể giải quyết vấn đề mà không cần đến pháp luật, giúp tránh những rắc rối không cần thiết.

Có hai kết quả có thể xảy ra từ việc gửi thông báo:

– Nếu bên vi phạm ngừng hành động vi phạm sau khi nhận thông báo và đồng ý thương lượng, quy trình giải quyết vi phạm có thể dừng lại ở đây.

– Nếu sau khi nhận thông báo nhưng bên vi phạm không ngừng hành động vi phạm, cần phải tiếp tục với bước tiếp theo.

Bước 3: Thực hiện các biện pháp pháp lý

Nếu bên vi phạm không chấm dứt việc vi phạm sau khi đã nhận thông báo, bên sở hữu có thể đề nghị can thiệp từ các cơ quan chức năng như: Cơ quan quản lý thị trường, Tòa án, hoặc Công an kinh tế. Tùy vào tình hình vi phạm và thiệt hại gây ra mà các biện pháp pháp lý tương ứng sẽ được áp dụng như truy cứu trách nhiệm hình sự, áp dụng các giải pháp dân sự, hoặc phạt hành chính.

Hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bị xử phạt vi phạm hành chính

Cá nhân hoặc tổ chức phạm vào quyền sở hữu trí tuệ thông qua các hành động dưới đây sẽ đối mặt với biện pháp xử phạt hành chính:

– Việc gây thiệt hại cho người sáng tạo, chủ quyền, người tiêu dùng hoặc cộng đồng do vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.

– Hoạt động sản xuất, nhập khẩu, phân phối, chuyển giao sản phẩm giả liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ hoặc chỉ định người khác thực hiện các việc này.

– Việc tạo ra, nhập khẩu, kinh doanh, vận chuyển, lưu trữ các dấu hiệu, nhãn mác hoặc bất kỳ vật phẩm nào khác có dấu hiệu giả mạo về nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý, hoặc phân công người khác thực hiện việc này.

Nhà nước đã thiết lập các quy định chi tiết về xử phạt vi phạm hành chính đối với các hành vi vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, bao gồm các tiêu chí về hình thức và mức độ xử phạt, cũng như quy trình thực hiện.

Nếu cá nhân hoặc tổ chức nào tham gia vào hành vi cạnh tranh không công bằng liên quan đến sở hữu trí tuệ, họ sẽ chịu xử lý theo quy định hiện hành của luật pháp về cạnh tranh.

Dịch vụ Luật sư tư vấn các vấn đề pháp lý về sở hữu trí tuệ

Chúng tôi tự hào mang đến sự hài lòng cao nhất cho khách hàng của mình. Với đội ngũ luật sư có kinh nghiệm và chuyên môn cao, chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe và hiểu rõ nhu cầu cũng như mong muốn của khách hàng. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào trong quá trình tư vấn hoặc thực hiện thủ tục, chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ và giải đáp mọi vấn đề nhanh chóng và chuyên nghiệp nhất.